Mae’n gyffredin iawn profi rhywfaint o bryder pan fydd digwyddiadau mawr neu newidiadau’n digwydd yn eich bywyd, fel dechrau mewn ysgol newydd neu’r wythnos cyn arholiad pwysig.

Gall y teimladau hyn fod yn broblem os ydynt yn gyson ac yn ei gwneud hi’n anodd gwneud pethau arferol fel cwrdd â’ch ffrindiau neu fynd i’r ysgol.

Gall hyn fod yn llethol a’ch gwneud i chi deimlo’n isel oherwydd efallai y byddwch yn ei chael hi’n anodd gwneud y pethau rydych chi fel arfer yn eu mwynhau.

Weithiau mae’n anodd gwybod beth sy’n achosi’r teimladau hyn. Gall fod oherwydd ein bod mewn sefyllfa lle mae pethau’n ansicr neu y tu allan i’n rheolaeth.

Pam mae pobl yn teimlo’n bryderus?

Mae gorbryder yn ymateb dynol naturiol i sefyllfaoedd sy’n achosi straen.

Wrth i bobl esblygu dros filoedd o flynyddoedd, rydym wedi esblygu i weddu i wahanol sefyllfaoedd ac amgylcheddau.

Pan fyddwn yn teimlo’n anniogel neu’n ofnus, mae ein cyrff yn rhyddhau hormonau i wneud i ni deimlo’n fwy effro a gwneud i’n calonnau guro’n gyflymach. Miloedd o flynyddoedd yn ôl, byddai hyn wedi helpu ein cyndeidiau i ymateb i berygl.

Pan fydd y bygythiad wedi mynd heibio, mae ein cyrff yn rhyddhau hormonau eraill i’n helpu i ymlacio. Weithiau gall hyn wneud i chi deimlo’n nerfus!

Mae hyn yn digwydd yn ein cyrff yn awtomatig ac nid yw’n rhywbeth y gallwn ei reoli.

Sut mae’n teimlo?

Gall gorbryder a phryder ddod yn broblem os yw’n dechrau effeithio ar sut rydych chi’n byw eich bywyd. Gallai hyn gynnwys:

· Teimladau cryf neu barhaus o bryder

· Pryderon neu ofnau sy’n anarferol i’r sefyllfa rydych chi ynddi

· Osgoi sefyllfaoedd a allai wneud i chi deimlo’n bryderus neu’n ofnus

· Pryderon sy’n peri gofid neu’n anodd eu rheoli

· Symptomau rheolaidd o bryder, fel pyliau o banig

· Ei chael hi’n anodd mynd i gysgu

· Ei chael hi’n anodd gwneud y pethau rydych chi’n eu mwynhau, fel eich hobïau neu gyfarfod â ffrindiau.

Gall gorbryder hefyd achosi symptomau corfforol er enghraifft:

· Ei chael hi’n anodd anadlu

· Teimlo’n sâl

· Pen tost

· Diffyg teimlad

Mae’r teimladau hyn yn amrywio i bawb a gallant amrywio o gael effaith ysgafn i ddifrifol ar eich bywyd.

Os bydd symptomau corfforol yn parhau, rydym yn argymell eich bod yn siarad â meddyg. Gall helpu i ddiystyru unrhyw achosion eraill o’r symptomau hyn a’ch atgyfeirio at y Gwasanaethau Lles Emosiynol ac Iechyd Meddwl os oes angen.

Mae rhai pobl yn cael diagnosis o anhwylder gorbryder penodol oherwydd bod eu symptomau’n cyd-fynd â set o feini prawf meddygol.

Fodd bynnag, mae llawer o bobl yn wynebu heriau gyda phryder heb gael diagnosis penodol.

Sut galla i gael help?

Mae yna bethau y gallwch eu gwneud i helpu gyda’r mathau hyn o feddyliau neu deimladau:

· Siaradwch â rhywun rydych chi’n ymddiried ynddo am sut rydych chi’n teimlo – gallai’r person hwn fod yn ffrind neu’n aelod o’r teulu, neu rywun fel meddyg teulu neu nyrs ysgol

· Pan fyddwch chi’n teimlo’n bryderus, rhowch gynnig ar ymarferion anadlu i arafu eich cyfradd curiad y galon

· Rhowch eich teimladau ar bapur – bydd yn eich helpu chi ac yn eich helpu i’w egluro i eraill

Mae’n iawn os oes angen help ychwanegol arnoch gyda’ch pryder. Darllenwch fwy am sut i gael mynediad i’n Gwasanaethau Lles Emosiynol ac Iechyd Meddwl.